Küresel piyasalarda satış baskısı etkili oluyor

EKONOMİ

Küresel piyasalarda, ABD’nin tarifeleriyle birlikte ticarette artan gerilim ve ekonomik verilerden alınan sinyallerin resesyon endişelerini güçlendirmesiyle satış baskısı etkili oluyor.

Dünya genelinde enflasyonla mücadele ve resesyon endişeleri devam ederken, ABD Başkanı Donald Trump’ın tarifeler üzerinden başlattığı ticaret savaşı ülkedeki ekonomik gidişata yönelik belirsizlikleri artırıyor.

Başkan Trump, pazar günü verdiği bir röportajda, tarifeler nedeniyle bu yıl resesyon beklenip beklenmediği sorusuna yanıt vererek, böyle konularda tahmin yapmaktan “nefret ettiğini” söyledi. Trump, “Şu anda bir geçiş dönemi var çünkü yaptığımız şey çok büyük. Amerika’ya zenginliği geri getiriyoruz. Bu, çok önemli bir şey. Her zaman biraz zaman alan dönemler vardır.” dedi.

Analistler, federal hükümetteki ve özel sektördeki işten çıkarmaların büyüme için risk oluşturabileceğine yönelik tahminlerin de güç kazandığını belirterek, geçen hafta beklentilerin altında gelen istihdam verilerinden alınan sinyallerin resesyon endişelerini tekrar gündeme getirdiğini kaydetti.

Tarifelerin enflasyonu körükleyip körüklemeyeceğine ilişkin ise Trump, enflasyonu etkileyebileceğini ancak faiz oranlarının da düştüğünü vurguladı.

Trump’ın tarife politikasına ilişkin gelişmeler piyasaların yönü üzerinde etkili olmayı sürdürürken, çelik ve alüminyum ithalatına getirilen yüzde 25 gümrük vergisinin yarın yürürlüğe girmesi bekleniyor.

Öte yandan Kanada’nın en kalabalık eyaleti Ontario’nun Başbakanı Doug Ford, Washington yönetiminin gümrük vergilerine karşılık ABD eyaletlerine sağladıkları elektriğe yüzde 25 oranında ek ücret uygulayacaklarını bildirdi.

Dün açıklanan verilere göre ABD’de tüketicilerin kısa vadeli enflasyon beklentisi, geçen ay 0,1 puan artarak yüzde 3,1’e çıktı. Böylece kısa vadeli enflasyon beklentisi 4 aydır ilk kez artış kaydetmiş oldu. Gelecek 3 ve 5 yıllık süreçleri kapsayan medyan enflasyon beklentileri ise aynı dönemde değişim göstermeyerek yüzde 3 seviyesinde kaldı.

Ayrıca New York Fed, ABD’de hane halkının şubatta gelecek yıl için mali durumları konusunda daha fazla kötümser olduğunu, işsizlik, temerrüt ve krediye erişim beklentilerinin belirgin şekilde kötüleştiğini bildirdi.

Bugün açıklanacak JOLTS açık iş sayısının ABD’de işgücü piyasasına ilişkin daha çok bilgi vereceğini belirten analistler, söz konusu verinin piyasaların yönü üzerinde etkili olabileceğini kaydetti.

Analistler, tarifelerin ülkede enflasyonist baskıları artırabileceğine dair endişelerin de devam ettiğini, yarın açıklanacak tüketici enflasyonu ile perşembe günü açıklanacak üretici enflasyonu verilerinin yatırımcılar tarafından yakından takip edileceğini söyledi.

Bu gelişmelerle “korku endeksi” olarak da bilinen VIX Endeksi, dün yüzde 19’un üzerinde artarak 27,8’e yükseldi.

Para piyasalarındaki fiyatlamalarda Fed’in yılın ilk faiz indirimine yönelik fiyatlamalar öne çekilirken, bankanın mayıs ayında yüzde 56 ihtimalle faiz indirimine gideceği tahmin ediliyor.

Küresel belirsizliklerin ve resesyon endişelerinin yatırımcıların güvenli liman varlık talebinin artırmasıyla ABD’nin 10 yıllık tahvil faizi yüzde 4,18 seviyesine gerilerken, dolar endeksi ise bir önceki kapanışın hemen altında 103,8 seviyesinde bulunuyor.

Altının ons fiyatı ise dün yüzde 0,7 düşüşle 2 bin 889 dolardan kapanırken, şu sıralarda yüzde 0,3 artışla 2 bin 897 dolardan işlem görüyor. Brent petrolün varil fiyatı ise güne yatay seyirle 69 dolardan başladı.

New York Borsası’nda dün, S&P 500 endeksi yüzde 2,7, Nasdaq endeksi yüzde 4 ve Dow Jones endeksi yüzde 2,08 düştü. ABD’de endeks vadeli kontratlar güne karışık bir seyirle başladı.

Avrupa borsalarında da dün negatif bir seyir izlendi. ABD ekonomisine yönelik riskler ile Almanya’da Yeşiller Partisinin ülkedeki savunma ve yatırım paketine onay vermek istemediklerini açıklaması bölgede risk algısını yükseltti.

Almanya’da Yeşiller Partisi, genel seçimlerin ardından yeni hükümeti kurmak için koalisyon müzakerelerine başlayacağını açıklayan Hristiyan Birlik (CDU/CSU) partileri ile Sosyal Demokrat Partinin (SPD) hazırladığı savunma ve yatırım paketine onay vermek istemediklerini bildirdi.

Yeşiller Federal Meclis Grubu Eş Başkanı Katharina Dröge bu paket için anayasadaki maddenin de değişmesi gerektiğine işaret ederek, “Milletvekillerine bu yasa değişikliklerine onay vermemelerini tavsiye edeceğiz.” dedi.

CDU/CSU ve SPD daha yüksek savunma harcamaları için anayasada borç freninin gevşetilmesi ve altyapı alanlarında ihtiyaç duyulan yatırımlar için 500 milyar avroluk fon kurulması konusunda anlaşmıştı.

Borç frenini gevşetmek için anayasadaki ilgili maddenin değişmesi gerekiyor ancak Mecliste, CDU/CSU ve SPD anayasa maddesini değiştirecek sandalye sayısına ulaşamadığı için Yeşillere ihtiyaç duyuluyor.

Analistler söz konusu gelişmelerin Alman pay piyasalarında risk algısını artırdığını kaydederek, Almanya’da Federal Melis’te 13 ve 18 Mart’ta savunma ve yatırım paketine ilişkin görüşmelerin yatırımcıların odağında olduğunu söyledi.

Öte yandan, ABD’nin tarife adımlarına ilişkin haber akışı bölge takip edilmeye devam ediyor. Dün, Almanya’da DAX 40 yüzde 1,69, Fransa’da CAC 40 endeksi yüzde 0,90, İtalya’da FTSE MIB 30 endeksi yüzde 0,95 ve İngiltere’de FTSE 100 endeksi yüzde 0,92 geriledi. Avrupa’da endeks vadeli kontratlar yeni güne de negatif bir seyirle başladı.

Asya borsalarında satıcılı bir seyir öne çıkarken, ABD endekslerinde etkili olan satış baskısı Asya tarafına da taşındı.

ABD’de resesyon endişelerinin güç kazanması ve ticaret savaşlarının şiddetlenebileceğine yönelik riskler bölge genelinde risk iştahını azaltıyor.

Analistler, ABD’nin tarife tehditlerinin etkisiyle bölgedeki pay piyasalarının bir süredir oynak olduğunu kaydederek, gelecek dönemde ABD ve Çin devlet başkanlarının görüşebileceğine yönelik haber akışının yakından takip edildiğini söyledi.

Bugün bölgede açıklanan verilere göre Japonya’da 2024’ün 4. çeyreğine ilişkin Gayri Safi Yurt içi Hasıla yıllık yüzde 2,9 artışla beklentilerin üzerinde gerçekleşirken, çeyreklik bazda yüzde 0,6 yükseldi.

Ülkede ocak ayına ilişkin hane halkı harcamaları ise yıllık yüzde 0,8 artışla beklentilerin altında gerçekleşti.

Bu gelişmelerle kapanışa yakın Japonya’da Nikkei 225 yüzde 0,5 ve Güney Kore’de Kospi yüzde 0,6 yükselirken, Hong Kong’da Hang Seng endeksi yüzde 2,2 ve Çin’de Şanghay bileşik endeksi de yüzde 0,6 düştü.

Yurt içinde dün satış ağırlıklı bir seyir izleyen Borsa İstanbul’da BIST 100 endeksi, günü yüzde 0,81 değer kaybederek 10.422,24 puandan tamamladı.

Dolar/TL, dün yüzde 0,2 yükselişle 36,5486’dan kapanırken, bugün bankalararası piyasanın açılışında yüzde 0,1 artışla 36,5750 seviyesinden işlem görüyor.

Analistler, bugün yurt içinde perakende satışlar, yurt dışında ise ABD’de JOLTS açık iş sayısının takip edileceğini belirterek, teknik açıdan BIST 100 endeksinde 10.400 ve 10.300 puanın destek, 10.600 ve 10.700 seviyelerinin direnç konumunda olduğunu kaydetti.

Piyasalarda bugün takip edilecek veriler şöyle:

09.00 Japonya, şubat ayı makine siparişleri

10.00 Türkiye, ocak ayı perakende satışlar

17.00 ABD, ocak ayı JOLTS açık iş sayısı

Sitemizden en iyi şekilde faydalanmanız için çerezler kullanılmaktadır.