Dünya genelinde ortalama sıcaklıklar artmaya devam ederken, bilim insanları Paris Anlaşması'nda belirlenen iklim hedefine ulaşılması halinde bile gezegenin çok daha sıcak olacağını ve yaşam için elverişli alanların azalacağını belirtiyor.
Sanayi öncesi döneme göre dünyanın ortalama sıcaklığı şimdiden 1,5 santigrat derece arttı. Bilim insanları, bu değerin yarım derece daha artması halinde sağlıklı bir yetişkinin bile yaşamasının mümkün olmayacağı kara parçalarının üç katına çıkacağı konusunda uyarıyor.
Bu durum, ABD büyüklüğünde bir kara parçasının kullanılamaz hale gelmesi anlamına geliyor.
60 yaş üzerindeki bireyler için risk daha da büyük. Şu an dünyanın yüzde 21'inde yaşam süremeyen bu yaş grubu, sıcaklık artmaya devam ederse kara parçalarının yüzde 35'inde yaşayamaz hale gelebilir.
2 derecenin ötesi ölümcül sıcaklıklar getirebilir
King's College London'dan iklim bilimci Tom Matthews, "Bulgularımız, küresel ısınmanın 2 santigrat dereceye ulaşması halinde ortaya çıkabilecek ölümcül sonuçları gösteriyor" dedi.
Matthews'e göre, sıcaklıklar sanayi öncesi seviyelere göre 4 derece arttığında, dünyanın kara parçalarının yüzde 40'ı yetişkinler için yaşanamaz hale gelecek. Sadece yüksek enlemler ve orta enlemlerin daha serin alanları bundan etkilenmeyecek.
Yaşamı tehdit eden sıcaklıklar yaygınlaşıyor
İklim bilimcilere göre, insanoğlunun dayanabileceği sıcaklıklar belli bir eşikte sınırlı. Bazı bölgelerde ise bu eşik zaten aşılıyor. Basra Körfezi, Hint-Ganj Ovası, ABD'nin güneyi, Meksika ve Avustralya gibi yerlerdeki aşırı sıcak dalgaları, insan bedeninin dayanma sınırlarını zorluyor.
İklim hedefleri tutmazsa risk büyüyecek
Eğer fosil yakıt kullanımı devam eder ve atmosferdeki karbonu emen ekosistemler tahrip edilirse, ısınmanın 2 santigrat derece hedefinin de aşılması ihtimali artacak. 4 ila 5 derece arası bir sıcaklık artışı, dünyanın geniş bölgelerinde yaşamı tehdit edebilir.
Özellikle 60 yaş üzeri yetişkinler, dünyanın yüzde 60'ında yaşam süremez hale gelebilir. Tropikal bölgelerde, her yaştan insan için ölümcül sıcaklıklar görülebilir. Matthews, "Bu şartlarda, gölgede olsanız, rüzgara maruz kalsanız ve yeterince su tüketeseniz bile uzun süre dışarıda kalmanız ölümcül sıcak çarpmasına yol açabilir" dedi.
Isınma sınırlandırılmazsa açık havada bulunmak riskli hale gelebilir
Uzmanlar, yenilenebilir enerji kaynaklarına geçiş ve karbon tutan ekosistemlerin korunmasının, bu felaket senaryolarının önüne geçmek için kritik olduğunu belirtiyor. Ancak Matthews, bunun yanı sıra artan sıcaklıklara uyum sağlamak için de hazırlık yapılması gerektiğini söylüyor.
"Gezegenin daha büyük bir kısmı, insan fizyolojisi için fazla sıcak hale geldikçe, insanların serin ortamlara erişim sağlayabilmesi hayati önem taşıyacak" diyor.
Araştırma, Nature Reviews Earth and Environment dergisinde yayımlandı.
